СЗПМ потпишана „Декларација за мѓугенерациска соработка“ заедно со Сојузите на пензионери на Словенија, Австрија, Италија, Унгарија и Хрватска

На покана на претседателката на Сојузот на здруженија на пензионери на Словенија (ЗДУС- Zveza drustev upokojencev Slovenije) Зденка Јан, делегација од Сојузот на пензионери на Македонија во состав Станка Трајкова Претседателка на Сојузот на здруженија на пензионери на Македонија (СЗПМ) и Даница Петличкова претседателка на најголемото здружение членка на Сојузот,  здружението на пензионери од Битола, присуствуваа на четвртите „Денови на меѓугенерациски соживот“ во Љубљана, Словенија. Иако настанот траеше четири денови, нашата делегација присуствуваше во деновите во кои беше Свеченото отворање и најважните тркалезни маси и состаноци тоа: на 11.6.2025 година на Тркалезната маса за тоа како да се пристапи до европските фондови за регионален развој и Тркалезната маса за реформа на пензиски систем,  Тркалезната маса за спорт, рекреација и култура на стари лица и  Тркалезната маса за долгорочна нега и  е-грижа. На 12 јуни 2025 година на состанок со странските Сојузи на здруженија на пензионери  се потпиша Декларација за соработка меѓу домаќините и Сојузите на пензионери на Австрија, Италија, Унгарија и Хрватска, и Северна Македонија.

На 12 јуни официјално беа отворени четвртите „Денови на меѓугенерациски соживот“ во Мермерната сала на Изложбениот и конгресен центар во Љубљана. Културната програма, која вклучуваше говори на претседателката на Здружението Зденка Јан, претседателот на Меѓугенерациската коалиција на Словенија (МеКоС) Симон Трушевиќ и министерот за солидарна иднина Симон Маљевец, во прекрасна  атмосфера со звуците на народна музика и танци на здруженија на пензионери членки на Сојузот на здруженија на пензионери на Словенија (ЗДУС).

На отворањето прва на присутните им се обрати Претседателката на ЗДУС Зденка Јан која рече дека овој настан се одржува во духот на одбележувањето на 20-годишнината од програмата „Стари за стари (SzS)“ и дека овогодинешното национално признание, кое неодамна е добиено, само ја потврдува правилната одлука да се продолжи со оваа хуманитарна програма и да се бараат подобрувања и олеснување за сите волонтери, а особено за корисниците на програмата. Министерот Симон Маљевец нагласи дека ЗДУС е важен партнер во наоѓањето политики поврзани со постарите лица и дека тој и претседателот секогаш наоѓаат решенија,  дури и кога мислењата може да се разликуваат. Симон Трушевич, поранешниот претседател на MeKoS, ја истакна меѓугенерациската соработка и во областа на реформите на пензискиот систем што се неопходни и што се очекуваат во наредните месеци и години.

Попладневниот дел од денот на отворањето беше поминат во прослава на Денот на ZDUS со 46-от Национален состанок на словенечките хорови. Воведниот и поздравниот говор на овој настан го одржа Зденка Јан, претседателка на ZDUS, која, меѓу другото, рече:

„Денот на ZDUS е празник кога ги славиме и признаваме сите во здруженијата за пензионери кои се грижат за активното и здраво стареење на старите лица. Ви благодарам за вашите напори вложени во активности и програми што го охрабруваат, помагаат и го збогатуваат секојдневниот живот на старите лица...“

На 12.6. 2025 година се одржаа состанок на потпретседателот на ЗДУС, Станко Кранвогел, со претставници на пензионерски организации во странство, спонзориран од Канцеларијата на Владата на Република Словенија за Словенците во странство и низ целиот свет, во салата на Форумот. Состанокот беше наменет за пријателски средби, презентации на активностите на поединечните здруженија и наоѓање можности за поблиска меѓусебна соработка. Содржина на состанокот:

• поздравен говор од претседателката на Здружението на пензионери во странство, Зденка Јан
• обраќање на државниот секретар во Канцеларијата на Владата на Република Словенија за Словенците во странство и низ целиот свет, г-ѓа Весна Хумар
• кратко претставување на сите поканети гости
• дискусија и размена на искуства меѓу гостите и домаќините (примери за добри практики, предизвици во работењето, идеи за соработка)
• потпишување на Повелбата за меѓусебно вмрежување и соработка

Вториот ден беше потпишана и Декларација за меѓугенерациска соработка на пензионерите од Словенија и присутните земји. Пред потпишување на Декларацијата сите присутни од сојузите со свои обраќања го претставија  својот сојуз и дадоа  мислење по декларација како важен документ. Декларацијата ги претставува насоките и напорите на ZDUS – Сојуз  на здруженија на пензионери на Словенија, за зајакнување на активностите во областа на меѓугенерациската соработка и развивање на солидарност меѓу генерациите со обезбедување  свест за меѓугенерациската соработка и нејзините позитивни влијанија врз современото општество, а исто така и развивање заеднички политики, особено во областите: животни прашања, социјална политика и волонтирање.

ДЕКЛАРАЦИЈА ЗА МЕЃУГЕНЕРАЦИСКА СОРАБОТКА

Оваа декларација ги претставува насоките и напорите на ZDUS – Сојузот на здруженија на пензионери на Словенија, за зајакнување на активностите во областа на меѓугенерациската соработка и развивање на солидарност меѓу генерациите. Потписниците ќе се залагаат за заедничко дејствување во областа на меѓугенерацискиот коегзистенција во Словенија и во странство, особено со словенечките професионални здруженија во странство и општеството на поранешната заедничка држава. Ќе обезбедиме свест за меѓугенерациската соработка и нејзините позитивни влијанија врз современото општество, а исто така ќе развиваме заеднички политики, особено во областите: животни прашања, социјална политика и волонтирање. Ќе ја зајакнеме меѓугенерациската соработка, протокот на информации и ќе ја информираме јавноста, професионалците и политичките носители на одлуки за активностите на ваквите активности.

ПОЧЕТНИ ТОЧКИ

Населението старее, а односите меѓу генерациите исто така се менуваат, кои се толку сложени што нивните ефекти се чувствуваат во секоја пора од општествениот живот. Меѓугенерациската соработка мора да стане дел од секојдневниот живот, а животот во меѓугенерациско општество мора да стане основа за учење за помладата генерација. Државата и локалните заедници мора да промовираат проекти, програми и иницијативи за зајакнување на нашите напори, чие јадро се базира на локалната средина во соработка со локалните здруженија на пензионери.

НАСОКИ ЗА ПОСТИГНУВАЊЕ НА ЦЕЛИ

Формулирањето на политиките од страна на ZDUS како носител на идејата и партнер на MeKoS - Меѓугенерациски коалиции на Словенија претставува основа за подготовка на индивидуални акциони планови со клучни стратегии и мерки што ќе ги промовираат меѓугенерациските врски и ќе им обезбедат на жителите безбеден и квалитетен живот со целосна социјална инклузија. Убедени сме дека повеќе не можеме само да набљудуваме како се случуваат промените, туку мора да влеземе во овие процеси како главни актери и да почнеме да ги ко-обликуваме идните стратегии за меѓугенерациско општество. Нашите напори мора да станат поврзувачка врска помеѓу активностите на владата и невладиниот сектор, затоа е потребно да се најдат начини за соработка помеѓу сите носители на меѓугенерациска соработка, бидејќи постарите луѓе заслужуваат квалитетна старост, а меѓугенерациската соработка може да стане камен-темелник на модерната социјална политика. Голем број владини и невладини организации работат во областа на меѓугенерациската соработка, која се базира на стратешки документи, но тие се напишани од млади луѓе кои не ја познаваат стратегијата на долговечно општество, ниту пак тешкотиите и стравовите со кои се соочуваат постарите луѓе не само во нашата земја, туку и низ целиот свет. Ваквите активности се поддржани и од Age Platform Europe и EURAG, чиј член е ZDUS, и нека често напишаниот повик „Ништо за нас, без нас“, биде ефективен еднаш засекогаш.

Во Љубљана, 12 јуни 2025 година

Декларацијата за меѓугенерациската соработка во име на СЗПМ ја потпиша претседателката на СЗПМ Станка Трајкова.

Во четврток, 13 јуни, рано наутро се одржаа часови на поезијата, со церемонијално доделување благодарници на здруженија на пензионери и волонтери на програмата „Старејши за старејши (Стари за стари)“, особено на оние кои се лојални на програмата сите дваесет години. Публиката во салата можеше да ги слушне претставниците на Министерството за солидарна иднина, генералниот директор на Институтот за здравствено осигурување на Словенија, претседателот на Комисијата за здравство и социјална грижа на ЗДУС и други, а публиката можеше да ги упати своите мислења до панелистите по завршувањето на консултацијата. Се покажа дека сe уште има многу работи неискажани. Двата дена беше изложена  и изложба на жени занаетчии и занаетчии од здруженија на пензионери, која ја овозможена од Министерството за економија, туризам и спорт, а на неа се претставија бројни здруженија на пензионери. Промовиран беше и Зборник, кој опфаќа две децении несебична хуманитарна помош на пензионирани-врсници.